سیاست خارجی مصر در قبال منطقه خلیج فارس در این اصل تجسم یافته است که "امنیت خلیج فارس از امنیت استراتژیک مصر و امنیت ملی جهان عرب جدا نیست" و قاهره این امر را همواره در بیانیه‌های رسمی خود بازگو می‌کند. مخالفت مصر با مداخله در امور داخلی کشورهای منطقه، محکومیت تروریسم حوثی‌ها و حملات آنها علیه عربستان سعودی افزون بر موضع‌گیری مشخص مصر در برابر ایران که اجازه نزدیک شدن با تهران و برقراری روابط با آن را نمی‌دهد، بستر اساسی سیاست خارجی مصر در خاورمیانه را شکل می‌دهد.

پرسش اساسی که مطرح می‌شود این است که مصر چگونه می‌تواند با همراهی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در مهار رفتارهای ایران و مقابله با سیاست‌های این کشور در منطقه نقش ایفا کند، به ویژه پس از این‌که عربستان سعودی اعلام کرد که هرگونه توافق با ایران بایستی شامل طرف‌‌های منطقه‌ای باشد که در محدوده تهدیدهای ایران قرار دارند. امارات متحده عربی نیز حمایت خود را از این موضع‌گیری جدی عربستان سعودی اعلام کرد و اظهارات جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر این‌که قبل از آغاز هرگونه مذاکره با ایران با متحدان منطقه‌ای خود مشورت خواهد کرد، این موضع‌گیری را بیشتر از پیش تقویت کرد.

با نگاهی گذرا به عبارت «شرکای منطقه‌ای»، شاید برداشت نخست از آن، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و اسرائیل باشد که در معرض تهدیدهای ایران قرار دارند، اما با نگرش عمیق به این مسئله، درخواهیم یافت که مصر نیز نسبت به پیامدهای رفتار ایران در منطقه نگرانی دارد. در واقع، ایران به عنوان عمده‌ترین عامل تهدید برای امنیت خلیج فارس که بخشی از امنیت جهان عرب را تشکیل می‌دهد، شناخته می‌شود و این کشور در عین‌ حال، مانند ترکیه جاه‌طلبی‌ها و سیاست‌های توسعه‌طلبانه در برابر مصر و عربستان سعودی دارد، بدین معنی که گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه می‌تواند منجر به کاهش نقش مصر در منطقه شود.

بنابراین، مصر نیز در صدد مهار رفتارهای ایران در منطقه است؛ اما این کشور چگونه می‌تواند به عنوان یکی از بازیگران اصلی منطقه در تلاش‌های مقابله با تهدیدهای ایران سهم بگیرد؟ اگر نگرانی‌های کشورهای منطقه را نسبت به اقدامات ایران مورد بررسی قرارهیم، به این نتیجه خواهیم رسید که پروژه هسته‌ای ایران و مداخلات آن در امور داخلی کشورهای عربی، عمده‌ترین نگرانی برای مصر است، به ویژه این‌که قاهره از چهار دهه بدین سو پیوسته در تلاش برای تخلیه خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای است.

از این‌رو، مصر می‌تواند با تمسک به راهبرد جلوگیری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای و در چارچوب تلاش‌های این کشور برای خالی نگهداشتن خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای، نقش موردنظر را در برابر تهدیدهای ایران ایفا کند و نگرانی خود را نسبت به پرونده‌ هسته‌ای ایران مطرح کند. شکی نیست که اصرار قاهره در این زمینه می‌تواند در مذاکرات آینده ایران و آمریکا تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، مصر در دهه ۱۹۹۰، مسئله تخلیه خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای را مطرح کرد، اما در آن زمان هدف اساسی قاهره جلوگیری از توسعه برنامه‌های هسته‌ای اسرائیل بود.

در سال ۱۹۹۵، مصر با ابراز نگرانی نسبت به سلاح‌های هسته‌ای اسرائيل، از امضای پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خودداری کرده و تأکید کرد تا زمانی‌که اسرائيل این پیمان را امضا نکند، قاهره آن را امضا نخواهد کرد. مصر اصرار داشت که برای تأمین صلح در منطقه بایستی نخست از روند تولید سلاح‌های هسته‌ای و رقابت تسلیحاتی که توازن قوا در منطقه را برهم می‌زند جلوگیری شود، زیرا در غیر این‌صورت، کنترل اوضاع و تحولات منطقه در انحصار یکی از بازیگران قرار می‌گیرد. به باور مصر، کنترل تسلیحات در منطقه تنها به واردات اسلحه محدود نمی‌شود، بلکه باید شامل تولید محلی آنها باشد، افزون بر آن، باید برای تحقق اطمینان از کنترل تسلیحاتی، مکانیسم مشخصی ایجاد شود.

شایان ذکر است که قاهره در طرح موسوم به "موشک‌ها" که هدف از آن جلوگیری از انتشار موشک‌ها، به ویژه "کروز" است، مشارکت دارد و سعی دارد این پرونده در دستور کار سازمان ملل متحد قرار گیرد، اقدامی که نمایانگر تصمیم مصر برای یافتن راه حل فراگیری برای پایان دادن به خطر موشک‌ها در منطقه است.

در این اواخر، مصر در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کرد که سازوکار خلع سلاح و منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای با چالش‌های فزاینده‌ای روبه‌رو است و این امر ثبات و امنیت منطقه و جهان را در معرض تهدید قرار می‌دهد. مصر افزود که تعهد برخی از قدرت‌های بزرگ به این مسئله کاهش یافته و مرحله جدیدی از رقابت تسلیحاتی، نه تنها در عرصه سلاح‌های هسته‌ای، بلکه در استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات و هوش مصنوعی در زمینه تسلیحات آغاز شده است.

سپس، مصر این موضوع را بار دیگر در هفتاد و پنجمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مطرح کرده و بر لزوم رسیدگی به عدم پیشرفت در جلوگیری از انتشار سلاح‌های هسته‌ای تأکید کرد و افزود که پیشنهادهای مهم و متعددی برای احیای اراده سازمان ملل متحد به منظور دستیابی به هدف توافق شده برای جهانی عاری از سلاح هسته‌ای وجود دارد.

بدین ترتیب، مصر می‌تواند خواستار برگزاری کنفرانسی برای رسیدگی به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و رقابت تسلیحاتی و موشکی شود و این ابتکارعمل را از طریق سازمان ملل متحد تقویت بخشد. البته گروه عربی از این ابتکار عمل که هدف از آن جلوگیری از انتشار سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه است حمایت می‌کند و در نتیجه، اهمیت نقش مصر برای تخلیه خاورمیانه از تمام انواع سلاح‌های کشتار جمعی آشکار می‌شود.